KAZAYA DAİR OLASI SENARYOLAR

ACT Havayolları uçağı neden düştü? Kazanın kesin nedeni tabi ki kara kutuların deşifre edilmesiyle ortaya çıkacak. Ancak dillendirilen bazı olası senaryolar şöyle…

Kırgızistan’ın başkenti Bişkek Havalimanı’nda 4’ü Türk mürettebat olmak üzere 37 kişinin ölümüyle sonuçlanan uçak kazasının nasıl yaşandığı ile ilgili dillendirilen senaryolar, ekip kaynak yönetiminden (CRM), pilotaj hatasına kadar ihmaller zinciri olabileceğini düşündürüyor. Ancak kazanın kesin nedeni kara kutuların incelenmesi ile ortaya çıkacak.

Airkule, kazanın nasıl meydana gelmiş olabileceğine dair ışık tutabilmek için bazı havacılık uzmanları ve Boeing 747-400’de uçuş tecrübesi olan bazı kaptan pilotlarla konuştu. İşte kazaya dair olası bazı senaryolar:

“Pilotlar Manas Havalimanı’na kötü hava koşullarında iniyor. Eğer otomatik pilotla alçalıyorlarsa karar noktasına kadar, yani MDA(Minimum Descend Altitude)normal şartlarda hiçbir şey görmeden, dışarısını görmeden gelirler. MDA noktasında pilot pisti görürse inişe, pisti göremezse go around’a karar verir. MDA noktası inilecek pist uzantısından 100 feet yukarıda, yaklaşık çeyrek mil uzaklıktadır. Pilotlar eğer otomatik pilotta geliyor olsalar idi, burada karar vereceklerdi ve go around’u burada uygulayacaklardı. Ancak öyle anlaşılıyor ki, pilotların vurduğu yer diğer pist başı. Bu pilotların oto pilotla gelmediklerinin en büyük göstergesi. Oto pilotla gelmeyen pilotlar pisti görmek için ısrarla pist üzerinde alçalmaya çalıştılar ve pisti kat ettikten sonra go around’a karar verdiler. Ancak geç go around ve burnu kaldırdıklarında kuyruğu ve uçağı binalara sürterek düşmesine sebep oldular. Pisti görüp de inmeye kalksalardı yani kötü bir iniş olsaydı enkaz pist içinde veya piste yakın bir yerde olurdu. Bu da pisti göremediklerini ve manuel iniş yaptıklarını destekliyor. Bu senaryo uçakta hiçbir arıza olmaması durumu için yapılan bir varsayım. Pilotlar minimum karar noktasına, MDA’ya manuel geldiler. Buraya manuel geldikleri için go around’u da manuel yapmaya karar kalktılar ve pisti geçtikten sonra go around’a karar verdiler. Dolayısıyla geç bir karar oldu. Piste teker koysalardı enkaz pistin sonunda olurdu. Burada pistin uzağında. Yoğun sis nedeniyle kategori 2 alçalması yapan pilotlar, minimum karar noktasına geldiklerinde pisti göremediklerini varsayarsak bu noktada go around’a karar vermiş olmaları gerekirdi. Ancak enkazın bulunduğu yer go aurond’a daha geç karar verdiklerini gösteriyor. Bu da oto pilotla gelmediklerinin işareti. Pilotlar pas geçmeye karar verdiklerinde ‘To/Ga’ düğmesine basınca uçak zaten kendisi pas geçebiliyor. “

CRM SORUNU

ACT Havayolları’nın Hong Kong-Bişkek -İstanbul uçuşu için planladığı kokpit ekibinin, CRM(Crew Resuource Management- Uçuş Ekibi Kaynak Yönetimi) açısından da sakıncalı olduğu belirtiliyor. Havacılık çevreleri, pilotların uçuş tecrübelerine dayanarak, kaptan pilot ile ikinci pilot arasında bir uyum sorunu olabileceği üzerinde duruyor. Kaptan Pilot İbrahim Gürcan Dirancı 10.821 uçuş saati tecrübesine sahip iken, bu uçak tipinde sadece 833 uçuş saatlik deneyimi var. Oysa ki, ikinci pilot(first officer) Kazım Öndül’ün toplam uçuş tecrübesi 5910 uçuş saati olmasına rağmen bu uçakta kaptan pilotun iki katından fazla, 1771 uçuş saatlik deneyimi var. Yani ikinci pilot Öndül bu uçakta daha deneyimli. Bir başka uyumsuzluk ikinci pilot TSK’dan general rütbesinde emekli olurken, kaptan pilot İbrahim Gürcan Dirancı yarbay rütbesinde emekli olmuş. Bu tablo da kaptan pilot ile ikinci pilot arasında kokpitte uyumsuz bir durum oluşturmaya gebe.

Bir kez daha hatırlatmakta yarar var; Yukarıda bazı tecrübeli pilot ve havacılık çevrelerinin dile getirdikleri, uçakta herhangi bir arıza olmaması durumunda muhtemel senaryolar. Kazanın kesin nedeni kara kutuların incelenmesi ile ortaya çıkacak.

ACT Havayolları'na ait TC-MCL tescilli uçak, iniş yaptığı sırada Bişkek Uluslararası Manas Havaalanı yakınlarında yerel saatle 07.17'de Daça Su yerleşim birimine düşmüştü.Kazada, Kaptan Pilot İbrahim Gürcan Dirancı, İkinci Pilot Kazım Öndül, Yükleme Uzmanı Melih Aslan ve Uçuş Teknisyeni İhsan Koca'nın yanı sıra 33 Kırgızistan vatandaşı hayatını kaybetmişti.

SÜLEYMAN ŞEN-AİRKULE.COM/ÖZEL

Haberin Videosu

Yorum Ekle

Yorumlar

Kemal
21 Ocak 2017 Cumartesi 21:17

Her iki yorumda çok ilkel ve basit senaryolat. Havacılık ciddiyet işidir. Bu iş flight simulator de uçuş yapmaya benzemez. Kokpitte Kaptan olarak görevlendirilen kişi kaptalığın gereklerini yapar. Fo da kendi görevini yapar geçmişteki makamlar ın burada hiç önmi yoktur. Gerçek bir gavacı iseniz elinizde yeterli veriler olmadan atıp tutnazsınız. Bu meslek pızitiv nilimdir. Kaza neticesi yapılacak araştırmanın beklenmesi vhavacılık raconuna uygun bir davranıştır. Şehitlerimize allahtan rahmet , ve ailelerine sabır filerim.

Engin Aksüt
19 Ocak 2017 Perşembe 02:07

Kaza ile ilgili bu yazıyı yeni okuma imkanım oldu. Yazarımız Süleyman Şen sadece kaza sonrası konuşulan teorileri dile getirmiş ve gerçekten de olumlu olumsuz tüm yorumları yayınlamaya imtina etmemiş. Dünyanın her yerinde bir kaza sonrası bu nevi teori ve senaryolar öne sürülür. CVR ve FDR ların incelenmeden öncesi ortaya atılan her senaryo sadece birer teoridir. Gerçekleri yansıtan bir ön kaza raporunun bir an önce yayınlanması umuduyla.

is etigi
18 Ocak 2017 Çarşamba 22:08

insanda bunlari yazarken biraz is ahlaki / is etigi olur, once bi arastirma yapar sonra yazar

Kumla Oyna
18 Ocak 2017 Çarşamba 22:01

Bence sen hicbirsey bilmeden bunlari yazabiliyorsan git kendine kumla oynamak gibi bir ugras bul, daha az kufur yersin

Tayyip
18 Ocak 2017 Çarşamba 20:07

Haber 10 numara olmuş kutlarım...

Alp
18 Ocak 2017 Çarşamba 18:38

Hepiniz sağlıcakla kalın.teşekkür ederim. Saygılarımla.

Faruk Sayılır
18 Ocak 2017 Çarşamba 17:03

Alp rumuzlu okuyucumuza ve Süleyman arkadaşıma, ben de yazıyı ancak perşembe günü okuyabildim. Daha yorumları okumadan böyle hassas bir konuda, yazıda söylendiği gibi; "bazı havacılık uzmanları" ve "bu uçakta uçan pilotlara göre" gibi soyut ve tartışma yaratacak tanımlamalar benim de dikkatimi çeken ve aynı zamanda gerçeklikten uzak yaklaşımlar olduğunu düşündüm. Anlaşılan, haber atlatma telaşı ile acele edilmiş bir durum. Ama, yine de airkule farkını ortaya koyalım. Şöyle ki, en azından tüm hatta biraz da ağır yorumları cesaretle yayınlayıp, böylece hataların düzeltilmesi için olanak sağlanmaktadır. Sonuç olarak; kaybettiğimiz değerli meslektaşlarımızı tekrar rahmetle anar ve sabırla soruşturma sonuçlarını beklerken, böyle ve hiç bir şekilde başka kaza olmaması dileklerimizi tekrarlarız.

Cem Aytaç ÖZALP
18 Ocak 2017 Çarşamba 16:41

Süleyman bey, kendi yazdıklarınızı okudunuz mu acaba??? Bari bir taziye İle başlayıp ondan sonra yazdığınız saçmalıklara devam etseydiniz. Yazınızın en doğru satırı taziyeniz olacağından eminim. Siz havacılıktan uzak olup, kendini havacı veya yazar olarak satan bir sahışsınız. Sizi şideetle kınıyorum....

Serdar Yapıcı
18 Ocak 2017 Çarşamba 16:02

Süleyman Bey Bu yazıyı yazabilme cesaretini nereden buldunuz bilmiyorum ama yazı baştan sona saçma sapan. Sizin havacılık geçmişiniz nedir bilmiyorum. Ben 30 yılı aşkın süredir çok çeşitli disiplinlerde havacılık yaptığım halde böyle bir değerlendirme yapma hakkını kendimde bulamam. Bu yazı için önce rahmetlilerin ailelerinden olmak üzere tüm havacılık camiasından özür dileyiniz. Ayrıca lütfen haddiniz olmayan konularda yazı yazarak biz havacıları çileden çıkarmayınız. Yazımı saygılarımla diyerek bitirmek isterdim ancak bu camiaya saygı duymayan birine ben de saygı duyamam.

Alp
18 Ocak 2017 Çarşamba 14:04

Fdr ve cvr incelendikten sonra, teknik ve crm le alakalı sorunlar, haftalar belki aylar sonra "INVESTIGATOR" ler tarafından HUMAN FACTOR analizi yapıldıktan sonra neler çıkacak kimbilir. Bu şekilde ölü tahminle merhumları zan, geride kalanlarının da mevcut üzüntülerine üzüntü ve daha esası olmayan bir utanç eklemiş olmazmıyız Süleyman bey? Airkule, Faruk Kaptan ..Engin Kaptan ? Lütfen.

Benzer Haberler

PİLOT-KULE ARASINDAKİ SON KONUŞMALAR

HAVA-İŞ'İN ‘ZAM' ANKETİNDEN NE ÇIKTI

THY'DEN ERKEN REZERVASYON KAMPANYASI

BURSA'YA AVANTAJLI UÇURACAK

THY ÇALIŞANI HANGİ KARARI ALACAK

Sayfa başına git

Masaüstü Görünümü ♦ İletişim ♦ Künye